Özel Nitelikli Kişisel Veri Nedir? Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları Nelerdir?

Özel nitelikli kişisel veri nedir?

Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi görüşü, felsefi inancı, dini, mezhebi ya da diğer inançları, kılık kıyafeti, dernek, vakıf veya sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik önlemleriyle alakalı verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.

Özel nitelikli kişisel veriler, öğrenilmesi durumunda kişi hakkında ayrımcılık yapılmasına ya da haksızlığa sebep olabilecek mahiyetteki verilerdir. Bu yüzden genel nitelikli kişisel verilere nazaran çok daha sıkı biçimde korunmaları gerekmektedir.

Yasa bu verileri "hassas veriler" olarak değerlendirerek genel kişisel verilerden farklı bir düzenleme getirmiştir. Özel nitelikli kişisel verilerin, kişinin açık rızası veya Kanunda sayılan sınırlı durumlar haricinde işlenmesi söz konusu değildir.

Özel nitelikli kişisel veriler, kendi aralarında da farklı değerlendirilmektedir. Sağlık ve cinsel hayatla ilgili kişisel verilerle bunlar haricindeki özel nitelikli kişisel verilerin kişinin açık rızası olmadan işlenebileceği durumlar farklı düzenlenmiştir.

ÖZEL NİTELİKLİ KİŞİSEL VERİLERİN İŞLEME ŞARTLARI NELERDİR?

Özel nitelikli kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmadan işlenmesi yasaktır. Kanunda özel nitelikli kişisel veriler, sınırlı sayma yoluyla belirlenmiştir ve kıyas yoluyla genişletilmesi mümkün değildir.

İşleme Şartları - Kapsam - Örnek

• Kişinin açık rızası - İlgili kişinin açık rızasının alınmış olması - Klinik araştırmalar çerçevesinde gönüllü kişilerin rızasının alınması.
• Kanun hükmü - Sağlık ve cinsel hayat haricindeki kişisel veriler kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Vergi Kanunları, İş Kanunu, Türk Ticaret Kanunu vs. daha sıkı hassas veri işleme şartları. - Çalışana ait sendikalılık bilgisinin özlük dosyasında yasa gereği tutulması zaruridir.
• Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ve sağlık hizmetlerinin planlanması, yönetimi ve finansmanı - Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ile sağlık hizmetlerinin planlanması, yönetimi ve finansmanı maksadıyla, sır saklama sorumluluğu altında olan kişiler veya yetkili kurumlar tarafından işlenmesi - Doktorun hastası hakkında işlediği sağlık verileri.

Özel nitelikli kişisel verilerin işlenme şartları hakkında ayrıntılı bilgi almak için tıklayınız.

Açık rıza olmadan işlenebilen özel nitelikli kişisel veriler nelerdir?

Özel nitelikli verilerin işlenmesi, ilgili kişinin açık rızası haricinde aşağıdaki durumlarda mümkündür:

• Sağlık ve cinsel hayat dışındaki özel nitelikli kişisel veriler, ancak kanunlarda öngörülen hallerde,
• Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler, ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi maksadıyla, sır saklama sorumluluğu altında olan kişiler ya da yetkili kurum ve kuruluşlarca işlenebilir.

Ayrıca özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesi bakımından, Kurul tarafından belirlenen gerekli tedbirlerin alınması koşulu bulunmaktadır. "Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Veri Sorumlularınca Alınması Gereken Yeterli Önlemler" ile ilgili Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 31/01/2018 Tarihli ve 2018/10 Sayılı Kararı için tıklayınız.

Özel nitelikli kişisel veriler sınırlı sayıda mıdır?

Özel nitelikli kişisel veriler, başkaları tarafından öğrenildiği zaman söz konusu kişilerin zarar görmesine ya da ayrımcılığa maruz kalmasına sebep olma riski taşıyan verilerdir. Yasada, hangi tür verilerin özel nitelikli kişisel veri olduğu tek tek açıklanmıştır. Sayılanlar haricindekiler özel nitelikli kişisel veri olarak kabul edilemez. Bu nedenle özel nitelikli kişisel verilerin sınırlı olarak sayıldığı kabul edilir.

Kişisel sağlık verileri hangi durumlarda işlenebilir?

• İlgili kişinin açık rızası
• Sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından; kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla ilgili kişinin açık rızası olmaksızın Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin de alınması, şartıyla işlenebilir.