Muhasebe Defter Türleri Nelerdir?

Muhasebe Defteri Nedir?

Muhasebe defterleri firmaların faaliyetlerini inceleme ve kayıt altına alma amacıyla tutulan defterlerdir. Muhasebe defteri kuralları Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.

Yevmiye defteri

Yevmiye defteri ticari defterler arasında en bilinen defterdir. Yevmiye defteri bütün muhasebe kayıtlarını gösterir. Muhasebede ticari işlemlerin evraklar baz alınarak, tarih sırasına göre, madde madde yazıldığı defterdir. Vergi denetimlerinde veya ticari davalarda ilk önce yevmiye defterlerine bakılır. Ay sonlarında ya da dönem sonlarında verilen beyannameler yevmiye defteriyle uyumlu olmak zorundadır.

Büyük defter (Defteri kebir)

Büyük defter, firmaya ait tüm muhasebe kayıtlarının, detaylı olarak kayıt edildiği ticari defterdir. Muhasebe kayıtları, sınıflandırılıp, fonksiyonel olarak büyük defterde tek tek ve ayrıntılı olarak kayıt altına alınmaktadır.

Yevmiye defteri tüm kayıtları muhasebe kayıtları olarak ayrı ayrı gösterir büyük defter ise hesap bazında gruplandırarak hesapların ayrı ayrı görünmesini sağlar.

Envanter defteri

Sayılabilen; stoklar, demirbaşlar, alınan ve verilen çekler, kasa sayımları vb. her türlü varlığın kayıt edildiği defterdir. Envanter defteri sayesinde stok, ürün ve hizmetleri kolaylıkla takip edersiniz.

Damga Vergisi defteri

Yapılan sözleşmeler üzerinden hesaplanan Damga Vergisi, deftere işlenir ve ay sonlarında kaydedilen tutarlar Damga Vergisi Beyannamesi ile vergi dairesine ödenir.

Ortaklar pay defteri

Her ne kadar şirketlerin muhasebesiyle ilgili olmasa da Türk Ticaret Kanunu'nun Defter Tutma Yükümlülüğü başlıklı 64. Maddesi gereğince ticari defter olarak kabul edilmektedir. Şirket ortaklarının ne kadar hissesi olduğu bu defterde yer alır. Hisse alım satımları, sermaye artışları, devirler ortaklar pay defterine işlenir.

Yönetim kurulu karar defteri

Yönetim kurulu kararlarının işlendiği defterlerdir. Bazı yönetim kurulu kararları mevzuat gereği karar defterine işlenerek notere onaylatılmalıdır. Yasal olarak zorunlu olmasa da yönetim kurulu alınan kararların tamamının "Yönetim kurulu karar defteri"'ne işlenmesinde büyük fayda var.

Genel kurul toplantı ve müzakere defteri

Şirket ortakları her yıl en az 1 kez genel kurulda toplanmak ve kararlar almak zorundadır. Genel kurul toplantısının detayları (hissedarların ne zaman ve nasıl davet edildikleri, genel kurul gündemi, toplantıda yaşananlar, alınan kararlar) bu deftere işlenir.

Genel kurul toplantı ve müzakere defteri, şirket genel kurul toplantısı yapılırken genel kurulda sorulan sorular, verilen cevaplar, sunulan önergeler, alınan kararlar işlenerek düzenlenebileceği gibi hazırlanan toplantı tutanağının deftere yapıştırılması şeklinde de tutulabilir.

Diğer resmi defter çeşitleri

Yukarda saydığımız defterler haricinde tutulması gereken farklı defterler de vardır.

• Serbest meslek kazanç defteri
• Çiftçi işletme defteri
• İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil)
• Nakliyat Vergisi defteri
• Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri