Kâğıt ortamında tutulan ve tasdik zorunluluğu olan defterler:
- Yevmiye defteri,
- Envanter defteri,
- İşletme defteri,
- Çiftçi işletme defteri,
- İmalat defteri,
- Nakliyat vergisi defteri,
- Yabancı nakliyat kurumlarının hâsılat defteri,
- Serbest meslek kazanç defteri,
- Damga vergisi defteri,
- Vergi Usul Kanunu ile uygun görülen hallerde yukarıda yazılı olan defterlerin yerine kullanılacak olan defterler,
Hangi defterler tasdik edilmez?
Vergi Usul Kanununa göre tutulması zorunlu olan Defter-i Kebir' in yani Büyük Defter'in tasdik edilmesi zorunlu değildir.
Defter tasdikini kim yapar? Defter tasdiki hangi noterde yapılır?
- Defter tasdiki iş yerinin bulunduğu, iş yeri olmayanlar için ikametgâhın olduğu yerdeki noterde yapılır.
- Menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acenteler için borsa komiserliği tarafından tasdik edilir.
- Defterler, anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilir.
Defterler ne zaman tasdik edilir? 2023 Defter tasdik zamanı? Defter tasdik süreleri
- Öteden beri işe devam edenler, defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda,
- Hesap dönemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda,
- İşe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete geçenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce,
- Vergi muafiyeti kaldırılanlar, muaflıktan çıkış tarihinden başlayarak 10 gün içerisinde,
- Defterlerin dolması nedeniyle ya da farklı sebeplerle yıl içerisinde yeni defter kullanmaya zorunlu olanlar, bunları kullanmaya başlamadan önce,
- Defterlerini bir sonraki yıl da kullanmak isteyenler, ocak ayı, hesap dönemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenenler, bu dönemin ilk ayı içinde,
- defterlerini tasdik ettirmek veya tasdiki yeniletmek zorundalar.
e-Defter tasdik edilir mi? e-Defter Berat ve Onay
Elektronik ortamda tutulan defterler için berat alınması, elektronik ortamda tutulan diğer defterlerin ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul, esas ve süreler içinde onaylanması tasdik hükmündedir.
Berat ve onayın belirlenen usul, esas ve süreler dahilinde alınmaması veya yapılmaması durumunda defterler tasdik ettirilmemiş sayılır.
e-Defter tutma sürecinde berat onayı
e-Defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayına ait beratın alınması açılış onayı, son ayına ait beratın alınması kapanış onayı, diğer aylara ait beratların alınması ise ilgili aylara ait defterlerin noter onayı yerine geçer.
GİB tarafından gerçekleştirilen berat onay işlemi, ilgili defterlerdeki kayıtların içerik ve gerçeğe uygunluk denetimi anlamına gelmez.
Defter-Beyan Sisteminde onay
Defter-Beyan Sisteminde tutulan defterlerin açılış onayı GİB tarafından elektronik olarak yapılır ve açılış onayı tasdik hükmündedir. Defterlere GİB tarafından elektronik ortamda kapanış onayı da yapılır.
Defter-Beyan Sisteminde onay zamanları
Açılış onayı, ilk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf değiştirme hallerinde kullanmaya başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları ise defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk gününde GİB tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı tasdik hükmündedir.
Defterlere, ait oldukları takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar, GİB tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.
2023 Yılında Defter Tutma Hadleri Nedir?
2023 yılın defter tutma hadleri, 544 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile açıklandı.
Bilanço hesabı esasına göre 2023 yılında uygulanacak defter tutma hadleri:
- Alış tutarı 890.000
- Satış tutarı 1.270.000
- Yıllık gayrisafi iş hasılatı 440.000
- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 890.000
GİB tarafından yayınlanan 2023 yılında uygulanacak bilanço esasına göre defter tutma hadlerini gösteren listeye ulaşmak için tıklayınız.
Defter cezası nedir? Defter tasdik edilmezse ne olur? Defter tasdik cezası
- Tutulması zorunlu olan defterlerden herhangi birini tutmayan mükelleflere, birinci derece usulsüzlük cezası uygulanır.
- Vergi Usul Kanununun kayıt kurallarına ait hükümlerine uymayan mükelleflere, birinci derece usulsüzlük cezası uygulanır.
- Tasdiki zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tasdiki yapılmamışsa (Yasal sürenin sonundan itibaren bir ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler tasdik ettirilmemiş sayılır.) birinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
- Tasdiki zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tasdik işleminin, yasal süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması durumunda ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
Yukarıda yer alan usulsüzlük fiilleri re'sen takdiri gerektirirse, usulsüzlük cezaları iki kat olarak uygulanır